کتاب «عقده سیندرلا» نوشته «کولت داولینگ» از عبارتی به همین نام برگرفته شده است و بر ترس‌های ناشناخته‌ی زنان از، قدرت برتر مردان در دستیابی به هویت و استقلال زنانه در رویارویی با مشکلات زندگی دلالت دارد. نمونه‌ی داستانی آن «جودی آبوت» در «بابا لنگ دراز» است، دختربچه‌ی بی‌سرپرستی که مورد حمایت مالی، فکری و تربیتی مردی پنهان در وجود «جودی آبوت» قرار می گیرد و الگوی سیندرلا شدن و نجات پیدا کردن از زیر بار مشکلات زندگی توسط آن قدرت برتر(قدرت مردانه) را تداعی می کند.

نکته‌ی مهم اثر ولی فرآیند سیندرلا شدن و تکیه کردن به دیگری، از لابلای آموزه‌هایی است که از همان دوران کودکی و به صورت غیر ارادی این تمایل را در زنان ایجاد می‌کند که به افراد دیگری وابسته باشند و از این طریق مورد حمایت قرار بگیرند، تا در امور مختلف زندگی اعم از هویت، معیشت و موفقیت، کمتر به ایده‌ها و مهارت‌های فردی خود اعتقاد پیدا کنند و جرات خطر و تجربه کردن این قبیل اعتقادات را داشته باشند.

ترس از شکست و زیبا نبودن و ترک شدن و مسئولیت‌ناپذیر بودن و هزاران ترس و تهدید پنهان دیگر به صورت مداوم به اذهان زنان تزریق می شود، تا به شمایل عروسک بودن و لای پودر و پولک خوابیدن آن‌ها خدشه ای وارد نشود. (بهترین نمونه برای بیان اعتراض در این مورد، شعر عروسک کوکی فروغ فرخزاد است) و تلخ‌تر از هر چیز پذیرش این عروسک نازنازی از طرف زنان (در هر گونه وضعیت فکری و حتی استقلال مالی از طرف مردان) است که به بخش عمده و جدایی‌ناپذیر وجود آنان تبدیل شده، جلوی بروز ظرفیت و خلاقیت شخصی‌شان را می گیرد و مانع از تغییر در الگوهای پیش‌ساخته‌ی قدرت برتر می شود.

در اصل ایجاد تعادل در بخش آنیما و آنیموس وجود زنان و بهره‌برداری از ضعف جسمی و فیزیکی زنانه در القاء هرگونه نابرابری و ترس و تشویش از عدم کفایت و موفقیت زنان در شکستن این نابرابری، فکر خودکفایی و ترقی اجتماعی را به کناری انداخته و تساوی کیفی حقوق زنان و مردان را به تاخیر می اندازد، به طوری که به نظر «اریش فروم» نویسنده‌ی کتاب «گریز از آزادی»، باعث تولید بی‌تفاوتی و گاه بیزاری از آزادی و تجربه‌گرایی انسان عصر نو می شود.

بنا بر این عقده‌ی قوی و تاریخی (عقده‌ی سیندرلا)، زنان همیشه باید در انتظار باشند، تا شاهزاده‌ای سوار بر اسب سفید (یکی از آهنگ‌های معروف ایرانی ساخته‌ی مهندس همایون خرم،... دیشب تو خواب وقت سحر، شهزاده‌ای زرین کمر ... نشسته بر اسب سپید ... می‌اومد از کوه و کمر ... می‌رفت و آتش به دلم می‌زد نگاهش!) از راه برسد و تمام موانع خوشبختی رویایی آنان را از سر راه بردارد و به آرزوهای دور و دراز و فانتزی ذهنی عروسک زنانه، جامه‌ی عمل بپوشاند.

منبع: سایت انتشارات روشنگران

📖عقده سیندرلا/ کولت داولینگ